Cumhuriyet Döneminde Şiirlerin Genel Özellikleri
Şiirlerde kullanılan dil son derece sadedir.
Şiirde aruz ölçüsü yerine hece ölçüsü yaygınlaşmıştır.
Halk şiiri geleneği en önemli kaynak olmuştur.
Şiirlerde destansı söyleyişler dikkati çeker.
Gurbet, ulus sevgisi, yurdu tanıtma başta olmak üzere her türlü konu ele alınmıştır.
Anadolu'ya yönelme ülkü durumundadır ancak çoğu şair Anadolu'ya dıştan bakmıştır.
ÖRNEK ÇIKMIŞ SORU :
1923'ten 1940'a değin şiir ortamımız sürekli bir devinim içindedir, Bu süre içerisinde şiir yazanlar belirli topluluklar oluşturmuştur. Bu topluluklar arasında — sayabiliriz. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) Hececileri
B) HaIka Yönelenleri
C) Öz Şircileri
D) Garipçileri
E) Serbest Şiircileri
(2012 LYS)
CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİR ANLAYIŞLARI
1. Öz Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir
Şiir dili her şeyin üzerindedir.
Şiirde ahenk söyleyiş tarzı, ritim, kafiye ile sağlanır.
Amaç iyi ve güzel şiir yazabilmektir. Ancak her konuda şiir yazılabilir.
Şiir, soylu bir sanat olarak kabul edilir.
Şairlerin kendilerine özgü bir imge düzenleri vardır
Şiirler ideolojinin esiri olmamalıdır.
Şiir emek işidir.
İnsan aşk, tabiat, ruh, ölüm, masal, rüya, renk" temaları ve "mitolojik unsurlar" yoğun bir şekilde işlenmiştir.
Şiirde biçime (dize, ölçü, uyak) ve dile önem verilir.
Şiir dili, her şeyin üzerindedir. Dilde saflaşma görülür.
CUMHURİYET DÖNEMİNDE ÖZ ŞİİRİN TEMSİLCİLERİ
Ahmet Hamdi Tanpınar, Necip Fazıl Kısakürek, Cahit Sıtkı Tarancı, Ahmet Muhip Dıranas
ÖRNEK ÇIKMIŞ SORU :
Sağlam bir şiir zevki ve kültürü olan -—, şiire yönelik görüşlerini yakın dostu Ziya Osman'a yazdığı mektuplarda ve yazılarında dile getirmiş, şiirin kelimelerle güzel şekiller kurma sanatı olduğunu ifade etmiştir. İlk şiirlerinde yalnızlığı, olgunluk döneminde ise ölüm temasını işlemiştir. Şiirlerinde ölüm; yaşama arzusu ve yaşama sevinciyle iç içedir. "Her mihnet kabulüm, yeter ki / Gün eksilmesin penceremden" dizeleri onun hem hayata bakışını hem de yaşama arzusunu en açık biçimde ifade eder. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Cahit Sıtkı Tarancı
B) Ahmet Muhip Dıranas
C) Necip Fazıl Kısakürek
D) Ahmet Hamdi Tanpınar
E) Bedri Rahmi Eyuboğlu
(2017 LYS)
ÖRNEK ÇIKMIŞ SORU :
1930'la 1945 arasında öz şiir hareketini sürdüren şairler arasında --- sayabiliriz. Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) Necip Fazıl Kısakürek'i
B) Oktay Rifat Horozcu'yu
C) Ahmet Muhip Dıranas'ı
D) Cahit Sıtkı Tarancı'yı
E) Ahmet Hamdi Tanpınar'ı
(2011 LYS)
YEDİ MEŞALECİLER
Memleket edebiyatına ve Beş Hececilere tepki olarak ortaya çıkmıştır.
Cumhuriyet Dönemi'nde politikasını açıklayan (Yedi Meşale adlı kitabın ön sözünde) ilk edebi topluluktur.
Edebiyatımızda, beyanname ile ortaya çıkan ikinci topluluktur. (İlki Fecr-i Ati)
Fransız sembolistleri örnek alan bu sanatçılar, daha çok Servet-i Fünun ve Fecr-i Ati şairlerinin etkisinde kalmışlardır.
è "Sanat sanat içindir" düşüncesini ve "öz şiir" anlayışını benimsemişlerdir.
Edebiyattaki ilkelerini, "samimilik, canlılık ve devamlı yenilik" olarak belirlemişlerdir.
Yedi Meşalecilere göre şiir, hiçbir fikir ve ideolojinin hizmetinde kullanılamaz.
Kendi ifadeleriyle, Ayşe Fatma edebiyatına karşı olduklarını beyan etmişlerdir.
Yalın, kolay anlaşılır, düz anlatımlı, milli temalarla dolu şiir anlayışına karşı çıkarlar.
Şiirlerinde "aşk, sevgi, yaşama sevinci ve çocukluk günlerine özlem" gibi konuları işlemişlerdir.
Yedi Meşalecilerin şiirleri tablo niteliği gösterir.
Yedi Meşaleciler, hedeflerini gerçekleştirememişlerdir.
Ziya Osman Saba, Yedi Meşaleciler arasında söyleyiş bakımından, ötekilerden ayrılarak kendi kişiliğini bulmuş tek şairdir. Diğerleri, edebiyatın farklı alanlarına yönelmişlerdir.
Yedi meşaleciler Sabri Esat Siyavuşgil, Vasfi Mahir Kocatürk, Muammer Lütfi Bahşi, Kenan Hulusi Koray, Cevdet Kudret Solok, Yaşar Nabi Nayır, Ziya Osman Saba'dan oluşur.
ÖRNEK ÇIKMIŞ SORU :
Cumhuriyet sonrası Türk şiirinin bir beyannameyle ortaya çıkan ilk topluluğu olan ... ortak çıkardıkları şiir kitaplarının başına bir mukaddime koyarak "son zamanların renksiz ve dar Ayşe, Fatma terennümü"nü sürdüremeyeceklerini, şiirin artık konu bakımından değişmesi ve genişlemesi gerektiğini ileri sürmüşlerdir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Yedi Meşaleciler
B) Beş Hececiler
C) Maviciler
D) Hisarcılar
E) Genç Kalemler
(LYS 2015)
